Opieka i kuratela to instytucje, które w życiu codziennym odgrywają doniosłą rolę. Bywają bowiem sytuacje, gdy ustanowienie jednej z tych instytucji nie tylko jest uzasadnione, ale również ze względu na zasady współżycia społecznego bardzo pożądane. W języku potocznym dość często instytucje opieki i kurateli traktowane są jako pojęcia tożsame (pojęcia używane zamiennie), tymczasem różnice pomiędzy nimi są zasadnicze. W myśl obowiązującego prawa opiekę ustanawia się albo dla osoby małoletniej albo dla osoby ubezwłasnowolnionej całkowicie. Opiekę sprawuje wyznaczony opiekun prawny. Do jego podstawowych obowiązków należy sprawowanie pieczy zarówno nad osobą jak również nad należącym do niej majątkiem. Przyjęta przez ustawodawcę konstrukcja prawna jednoznacznie wskazuje, że opiekun prawny ma bardzo szeroki wachlarz obowiązków i uprawnień – w dużej mierze tożsamy z zakresem władzy rodzicielskiej przysługującej rodzicom. Warto również zaznaczyć, że zgodnie z art. 149 Kro (Kodeks rodzinny i opiekuńczy) w pierwszej kolejności funkcję opiekuna powinna sprawować osoba spokrewniona bądź po prostu w jakoś konkretny sposób bliska. Opieka poddana jest zawsze nadzorowi ze strony sądu. W praktyce oznacza to, że wszystkie ważniejsze decyzje wymagają uzyskania zgody sądu (art. 156 kro).                                                                                                                                                                                                                                                                                           Z kolei kuratela ma charakter zdecydowanie odmienny i może być ustanowiona dla sprawowania zarządu majątkiem osoby ubezwłasnowolnionej częściowo albo dla dziecka jeszcze nienarodzonego (w celu ochrony jego uzasadnionych interesów), a także dla osoby niepełnosprawnej bądź ewentualnie w celu prowadzenia spraw osoby nieobecnej (jeśli nie ma ona ustanowionego pełnomocnika).                                                                                                                                                                                                                                                                                    Na zakończenie warto jeszcze wspomnieć, że w niektórych przypadkach, na wniosek, sąd może przyznać zarówno kuratorowi jak i opiekunowi prawnemu stosownej wysokości wynagrodzenie.