Gospodarstwo rolne według prawa cywilnego

Drukuj

Pojęcie gospodarstwa rolnego jest sformułowaniem, którego używa się często w języku potocznym. Tymczasem określenie to zdefiniowane jest w obowiązujących przepisach kodeksu cywilnego. W myśl art. 553 gospodarstwo rolne to grunty rolne wraz z leśnymi, budynkami lub ich częściami, urządzeniami i inwentarzem – jeżeli wspólnie stanowią, bądź mogą stanowić zorganizowaną całość gospodarczą wraz z prawami związanymi z prowadzeniem gospodarstwa rolnego. Tak sformułowana charakterystyka pojęcia gospodarstwa rolnego oznacza, że nie należy – wbrew wielu poglądom- utożsamiać gospodarstwa rolnego z przedsiębiorstwem. Gospodarstwo rolne, jako całość nie jest bowiem przedmiotem prawa i w związku z tym nie może być przedmiotem czynności prawnej[1].

Istotną cechą gospodarstwa rolnego jest to, że bez znaczenia jest jego wielkość. Oznacza to, że pojęciem gospodarstwa rolnego obejmuje się również te gospodarstwa, których obszar jest mniejszy niż 1 ha. Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego gospodarstwem rolnym jest jednostka gospodarcza, która zorganizowana jest w taki sposób i na takim obszarze, który umożliwia prowadzenie działalności wytwórczej przeznaczonej na zbyt[2].

Należy podkreślić również, że zgodnie z obowiązującym orzecznictwem przez „zorganizowaną całość gospodarczą” rozumieć należy spójny system gospodarczy, zdolny do osiągania zamierzonych celów.

Na zakończenie, warto zaznaczyć że cywilnoprawna definicja gospodarstwa rolnego ma znaczenie w obrębie stosunków cywilnoprawnych, bez znaczenia jest natomiast na gruncie administracyjnym. Przepisy prawa administracyjnego regulują w odrębny sposób zagadnienie gospodarstwa rolnego.

Hanna Bukowska LL.M.

[1] Więcej na ten temat, patrz: „Komentarz do kodeksu cywilnego. Część ogólna”.  S. Dmowski, S. Rudnicki wyd. LexisNexis, str. 220 i nast.

[2] Por. Wyrok SN z dnia 02.06.2000r., II CKN 1067/98.